Budżet można określić jako dysponowanie dostępnymi środkami pieniężnymi i planowanie wydatków. Szczególnie ważne powinno być fachowe podejście do budżetu domowego, lecz niestety rzadko tak bywa.
Kto ma dbać o budżet domowy?
Tak jak w przypadku budżetu jakiejś firmy czy instytucji, tak samo w budżecie domowym powinien istnieć plan wpływów i wydatków. Niektóre pary słyszą nieraz brzmiące żartobliwie pytanie: „Kto u was trzyma kasę?” Ale nie jest to wcale głupie pytanie. To prawda, że kiedy mąż i żona oboje pracują, a może jeszcze mieszkają z rodzicami będącymi na emeryturze, to każde z nich ma do dyspozycji zarobione przez siebie pieniądze i może ich część przeznaczyć na osobiste wydatki. Ale żeby prawidłowo zadbać o budżet domowy, koniecznie trzeba ustalić źródło pieniędzy na comiesięczne wydatki, takie jak rachunki, czynsz, spłatę kredytu, utrzymanie samochodu czy zakup żywności. Można na przykład umówić się, że każdy z członków rodziny pokryje konkretny wydatek i ma obowiązek o tym pamiętać. Na przykład żona będzie kupować jedzenie i środki chemiczne, a mąż zapłaci rachunki. W innym przypadku korzystniejsze z praktycznego punktu widzenia może się okazać, gdy wszyscy będą odkładać do wspólnej kasy określoną część swojego wynagrodzenia, a jedna wyznaczona osoba będzie zajmować się płaceniem wszystkich rachunków.
Kontrola wydatków
Spora część gospodarstw domowych dysponuje ograniczonym budżetem i nie mogą pozwolić sobie na niekontrolowane wydatki. Warto więc uwzględnić kilka zasad pozwalających na bezstresowe wydawanie pieniędzy.
Po pierwsze dobrze jest jak najszybciej spłacać wszelkie zobowiązania, czyli zaraz po wpłynięciu pensji na konto zapłacić wszystkie rachunki, raty czy uregulować drobne długi. Wtedy wiadomo jakimi środkami będziemy dysponować do następnej wypłaty.
Po drugie warto ustalić jaką kwotę (w gotówce lub na koncie bankowym) odłożyć na inne wydatki, które będziemy musieli ponieść w późniejszym terminie. Na przykład może chodzić o ubezpieczenie czy przegląd techniczny samochodu, zakup ubrań dla dzieci albo wyjazd na urlop. Jeśli tak zrobimy, taki dodatkowy wydatek nie przytłoczy nas, kiedy trzeba będzie go ponieść.
Po trzecie miejmy kontrolę nad tym, jakie kwoty znikają z naszego konta bankowego. Jeśli często płacimy za zakupy kartą płatniczą, możemy nie być świadomi jak uszczuplają się nasze zasoby. Niektórzy zdecydowali się maksymalnie zminimalizować płatności kartą i pobierają z konta pieniądze, które mają im wystarczyć na bieżące wydatki przez cały miesiąc, a następnie za zakupy płacą gotówką. Idąc dalej, niektórzy dzielą wydatki na tygodnie lub poszczególne dziedziny (paliwo, żywność, ubrania, rozrywka) i wkładają konkretne sumy na przykład do oddzielnych kopert. W ten sposób przez cały czas mają kontrolę nad tym, ile pozostało im pieniędzy do dyspozycji.
Unikanie długów
Jednym z najbardziej stresujących aspektów budżetu domowego jest zadłużenie. Często budżet domowy jest obciążony kredytem, na przykład na mieszkanie, samochód lub sprzęt AGD. Oczywiście zaciągnięcie takiego kredytu bywa konieczne i może być całkiem korzystne, ale żeby nie przysparzać sobie dodatkowych długów, lepiej odkładać pieniądze na dodatkowe wydatki i dokonywać ich świadomie, niż pod wpływem chwili zakupić coś, co pogłębi nasz debet albo zadłużenie na karcie kredytowej.
